Jeśli chcemy udać się w podróż z psem, kotem czy fretką po terytorium Unii Europejskiej, musimy bezwzględnie stosować się do zasad dotyczących przemieszczania zwierząt towarzyszących, określonych w przepisach Unii Europejskiej (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 576/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie przemieszczania o charakterze niehandlowym zwierząt domowych oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 998/2003).
Odpowiednie przygotowanie zwierzęcia do zagranicznego wyjazdu, zgodnie z zapisami określonymi w w/w rozporządzeniu, pozwoli uniknąć niemiłych niespodzianek podczas kontroli na granicy. Należy bowiem pamiętać, iż zgodnie z art. 35 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 576/2013 w przypadku, gdy podczas kontroli stwierdzona zostanie niezgodność z w/w przepisami UE, właściwa władza w miejscu przeprowadzanej kontroli może:
- zawrócić zwierzę domowe do państwa, z którego wyjechało lub terytorium, z którego zainicjowano przemieszczenie, albo
- poddać zwierzę kwarantannie pod urzędową kontrolą do czasu spełnienia przez nie wymogów określonych w/w przepisami, albo
- w przypadku, gdy zawrócenie zwierzęcia nie jest możliwe lub jego izolacja nie jest wykonalna, poddać je eutanazji.
Koszty związane z przeprowadzeniem wymienionych powyżej czynności urzędowych ponosi właściciel zwierzęcia, bez możliwości uzyskania jakiejkolwiek rekompensaty finansowej. Mając na uwadze powyższe, tym bardziej istotne staje się odpowiednie przygotowanie naszego pupila do podróży poza granice kraju.
Szczegółowe informacje dla właścicieli zwierząt towarzyszących, dotyczące zasad przemieszczania zwierząt po terytorium Unii Europejskiej znajdują się na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Weterynarii
Natomiast na stronie Krajowej Izby Lekarsko- Weterynaryjnej znajdują się ważne informacje dla lekarzy weterynarii, dotyczące wymogów prawnych, odnośnie przemieszczania zwierząt towarzyszących po terytorium UE oraz zasad prawidłowego wystawiania paszportów dla zwierząt towarzyszących
Wykaz głównych aktów prawnych dotyczących niehandlowego przemieszczania zwierząt towarzyszących po terytorium Unii Europejskiej:
- ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) nr 576/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie przemieszczania o charakterze niehandlowym zwierząt domowych oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 998/2003
- ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) NR 577/2013 z dnia 28 czerwca 2013 r. w sprawie wzorów dokumentów identyfikacyjnych dla przemieszczania o charakterze niehandlowym psów, kotów i fretek, ustanowienia wykazów terytoriów i państw trzecich oraz formatu, szaty graficznej i wymogów językowych dotyczących oświadczeń potwierdzających spełnienie określonych warunków przewidzianych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 576/2013.
Ogólne zasady przemieszczania zwierząt towarzyszących (psy, koty, fretki) po terytorium UE (obowiązuje od dnia 29 grudnia 2014 r.)
1. Zwierzę musi być zidentyfikowane za pomocą transpondera lub za pomocą wyraźnie czytelnego tatuażu
Tatuaże były metodą identyfikacji zwierząt do celów przemieszczania na terytorium UE stosowaną do 3 lipca 2011 r. Zwierzęta oznakowane czytelnym tatuażem przed ww. datą, mogą być w dalszym ciągu przemieszczane zgodnie z obowiązującymi przepisami. Takie znakowanie jest traktowane, jako zgodne z przepisami rozporządzenia, jeśli zwierzęciu towarzyszyć w trakcie podróży będzie dowód, potwierdzający oznakowane tatuażem przed dniem 3 lipca 2011 r. W przypadku gdy transponder, nie spełnia wymogów technicznych określonych w zał. II, właściciel lub osoba upoważniona zapewnia środki niezbędne do odczytu tego transpondera w czasie każdej weryfikacji oznakowania, a także kontroli tożsamości (zgodnie z art.17 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 576/2013).
2. Zwierzę musi zostać zaszczepione przeciwko wściekliźnie
Szczepienie przeciwko wściekliźnie musi spełniać następujące warunki:
a) szczepionka została podana przez upoważnionego lekarza weterynarii
b) wiek zwierzęcia domowego w dniu, w którym zostało zaszczepione, wynosił co najmniej 12 tyg.
c) upoważniony lekarz weterynarii lub urzędowy lekarz weterynarii wskazał datę wykonania szczepienia w odpowiedniej sekcji dokumentu identyfikacyjnego
d) data szczepienia, nie jest wcześniejsza niż data czipowania lub wykonania tatuażu lub data odczytu transpondera lub tatuażu podana w odpowiedniej sekcji dokumentu identyfikacyjnego
e) okres ważności szczepienia liczy się od nabycia odporności ochronnej, przy czym musi minąć co najmniej 21 dni od wypełnienia protokołu szczepienia wymaganego przez producenta dla szczepienia pierwotnego, do końca okresu odporności ochronnej, jak określono w specyfikacji technicznej pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, (tzn. zgodnie z zaleceniami producenta szczepionki). Upoważniony lekarz weterynarii lub urzędowy lekarz weterynarii wskazuje okres ważności szczepienia w odpowiedniej sekcji dokumentu identyfikacyjnego
f) ponowne szczepienie musi zostać uznane za szczepienie pierwotne, jeżeli nie zostało przeprowadzone w okresie ważności poprzedniego szczepienia, o którym mowa w lit. e).
Państwa członkowskie mogą, na zasadzie odstępstwa udzielać zezwoleń na przemieszczanie o charakterze niehandlowym psów, kotów i fretek na ich terytoria z innych państw członkowskich, jeżeli zwierzęta te:
a) są w wieku poniżej 12 tygodni i nie zostały zaszczepione przeciwko wściekliźnie; albo
b) są w wieku od 12 do 16 tygodni i zostały zaszczepione przeciwko wściekliźnie, ale nie spełniają wymogów dotyczących ważności.
Zezwolenie, może zostać wydane tylko wówczas, jeżeli:
a) właściciel lub osoba upoważniona dostarczą podpisane oświadczenie, że od urodzenia do chwili przemieszczenia o charakterze niehandlowym zwierzęta domowe nie miały żadnego kontaktu z dzikimi zwierzętami należącymi do gatunków podatnych na wściekliznę; albo
b) zwierzętom domowym towarzyszy ich matka, od której są w dalszym ciągu zależne, a na podstawie jej dokumentu identyfikacyjnego można ustalić, że przed ich urodzeniem matkę poddano szczepieniu przeciwko wściekliźnie, które było zgodne z wymogami dotyczącymi ważności. (zgodnie z art.7 rozporządzenia 576/2013).
Jednakże należy upewnić się, czy przepisy danego państwa UE zezwalają na przemieszczanie zwierząt bez ważnego szczepienia przeciwko wściekliźnie. Przywóz na terytorium Polski młodych psów, kotów, fretek bez ważnego szczepienia przeciwko wściekliźnie jest zabroniony.
3. Zwierzę musi być zaopatrzone w paszport, przez upoważnionego lekarza weterynarii, poświadczający ważność szczepienia przeciwko wściekliźnie.
Paszport jest dokumentem umożliwiającym wyraźną identyfikację zwierzęcia domowego oraz kontrolę stanu jego zdrowia. W paszporcie znajdują się bowiem informacje dotyczące umiejscowienia transpondera lub tatuażu, datę jego wszczepienia lub naniesienia albo datę odczytu transpondera lub tatuażu, kod alfanumeryczny transponderu lub widniejący na tatuażu, imię, gatunek, rasę, płeć, umaszczenie, datę urodzenia, znaki szczególne danego zwierzęcia domowego, imię i nazwisko, dane kontaktowe oraz podpis właściciela, imię i nazwisko, dane kontaktowe oraz podpis upoważnionego lekarza weterynarii, który wystawia lub uzupełnia paszport, informację dotyczącą szczepienia przeciwko wściekliźnie, datę pobrania próbki krwi do badania poziomu przeciwciał przeciwko wściekliźnie metodą miareczkowania, informację na temat zastosowania innych profilaktycznych działań w odniesieniu do chorób lub zakażeń innych niż wścieklizna, a także inne stosowne informacje dotyczące stanu zdrowia zwierzęcia domowego.
Rejestr lekarzy posiadających uprawnienia do wystawiania paszportów dla zwierząt domowych w poszczególnych województwach znaleźć można na stronie internetowej Krajowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej.
UWAGA:
Poza wymienionymi powyżej podstawowymi wymogami, jakie należy spełnić w przypadku podróży zagranicznej ze zwierzęciem, na terytorium niektórych krajów UE obowiązywać mogą dodatkowe wymogi. Przykładem może być Wielka Brytania, Irlandia, Finlandia czy Malta, gdzie u psów dodatkowo obowiązuje profilaktyka przeciwko tasiemcom Echinococcus multilocularis. Odrobaczanie powinno zostać przeprowadzone w okresie nie dłuższym niż 120 godzin i nie krótszym niż 24 godziny przed planowaną datą transportu zwierzęcia do danego państwa członkowskiego (Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) nr 1152/2011 z dnia 14 lipca 2011 r. uzupełniające rozporządzenie (WE) nr 998/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zdrowotnych środków zapobiegawczych w celu kontroli zarażenia Echinococcus multilocularis u psów). Informacji na temat aktualnie obowiązujących przepisów na terenie danego kraju UE szukać należy na stronie internetowej Głównego Lekarza Weterynarii, w powiatowych inspektoratach weterynarii, bądź bezpośrednio na stronach internetowych władz weterynaryjnych państwa, do którego planujemy podróż ze zwierzęciem.
W przypadku przemieszczania zwierząt w liczbie 5 lub więcej sztuk (z odstępstwami – poniżej)- maksymalna liczba zwierząt domowych, która może towarzyszyć właścicielowi lub osobie upoważnionej podczas jednorazowego przemieszczania o charakterze niehandlowym lub w przypadku przemieszczania zwierząt w celach komercyjnych– dodatkowo zwierzętom winno towarzyszyć świadectwo zdrowia wystawione przez urzędowego lekarza weterynarii. Na zasadzie odstępstwa od wymogu dot. maksymalnej liczby psów, kotów, fretek, liczba zwierząt może przekraczać pięć, jeśli spełnione zostaną następujące warunki:
- przemieszczanie o charakterze niehandlowym zwierząt domowych odbywa się w celu uczestnictwa w konkursach, wystawach, wydarzeniach sportowych lub w szkoleniach związanych z takimi wydarzeniami;
- właściciel lub osoba upoważniona przedstawią dowody na piśmie, że dane zwierzęta domowe zostały zarejestrowane jako uczestniczące w w/w wydarzeniu lub w stowarzyszeniu, które organizuje takie wydarzenia;
- wiek zwierząt domowych wynosi ponad sześć miesięcy.
autor:
Sylwia Konarska
Lekarz weterynarii
